صبح پنجمین روز ICU، مثل پل بین گذشته و آینده‌ست. پیش از شروع مهارت‌های پیشرفته‌تر امروز، باید مطمئن بشیم که مهارت‌های قبلی نه‌تنها یاد گرفته شدن، بلکه در ذهن و عمل تثبیت شدن.
تو این بخش، فضای آزاد برای پرسش، گفتگو و رفع اشکاله؛ جایی که مربی مثل یه آینه، نقاط ضعف و قوتت رو نشون می‌ده، تا بتونی حرفه‌ای‌تر جلو بری.

📋 چه چیزهایی در این بازه مرور می‌شن؟

🔹 فلوشیت‌ها و ثبت پرستاری:
آیا علائم حیاتی رو به‌موقع ثبت کردی؟ I&O به‌درستی محاسبه شده؟ سطح هوشیاری بیمار ثبت شده؟
اشتباهات رایج مثل پر کردن با تأخیر، خط خوردگی، یا عدم تحلیل وضعیت بیمار مرور می‌شن.

🔹 ساکشن (دهانی، بینی، تراکئوستومی):
تکنیک ساکشن، رعایت زمان مناسب، استفاده از دستکش استریل، و مراحل آماده‌سازی دستگاه
🫁 اگر دیروز در اجرای استریل بودن یا فشار ساکشن مشکلی داشتی، اینجا اصلاح می‌شه.

🔹 کنترل دقیق I&O:
جمع ورودی و خروجی‌ها، نحوه ثبت، تراز مایعات، و خطاهای محاسباتی
📊 اگر فراموش کردی حجم NG رو ثبت کنی یا میزان ادرار دقت نداشت، الان بهترین وقته برای تمرین مجدد

🔹 مهارت‌های عملی مثل فشار کاف، PPE، ABG، نمونه‌گیری:
مربی ازت می‌پرسه که آخرین بار کی فشار کاف رو تنظیم کردی؟ ترتیب Donning & Doffing رو بلدی؟
حتی ممکنه کارت‌های مهارتی روزهای قبل به‌صورت تصادفی بررسی بشه 🎯

❓ چه نوع پرسش‌هایی می‌تونی بپرسی؟

🔸 چرا وقتی ساکشن می‌کنم بیمار سرفه می‌کنه؟
🔸 چطور بفهمم فلوشیتی که نوشتم کامل و قابل پیگیریه؟
🔸 چه زمانی باید فشار کاف رو مجدد چک کنم؟
🔸 چرا بعضی نمونه‌های خلط رد می‌شن؟
🔸 اگه SpO₂ افت کرد، اول چی رو بررسی کنم؟

📢 این زمان، بهترین فرصته که هر سؤالی که در طول روزهای قبل در ذهنت مونده رو بپرسی؛ نه فقط برای فهم، بلکه برای جلوگیری از تکرار اشتباه.

👥 نقش مربی در این نیم‌ساعت

✅ پاسخ به سؤالات تخصصی و بالینی
✅ بازبینی پرونده‌هایی که دیروز نوشتی و ارائه بازخورد
✅ مرور عملی با یک مانکن یا ابزار ساده
✅ شناسایی دانشجویانی که نیاز به تمرین بیشتر دارن
✅ ایجاد فضای گفت‌وگوی گروهی برای یادگیری مشارکتی

🎯 نکات طلایی این بخش

🔁 تکرار با تحلیل = یادگیری پایدار
🧠 اشتباه امروز، اگه اصلاح نشه، فردا تکرار می‌شه
👂 گوش دادن به سؤال دیگران = پاسخ به سؤالات ناگفته‌ی تو
📋 یادداشت‌برداری از توضیحات مربی، تفاوتت رو در ارزیابی نهایی مشخص می‌کنه
🤝 آموزش مشارکتی، یعنی یادگیری عمیق‌تر و ماندگارتر

این بازه، فقط مرور نیست؛ یک فرصت طلایی برای حرفه‌ای شدن توست.
وقتی ذهن و مهارتت رو با هم هماهنگ کنی، آماده‌ای که با خیال راحت وارد بخش ICU بشی و هر موقعیت بالینی رو با آرامش و دقت مدیریت کنی.
با سؤال پرسیدن رشد می‌کنی، با رفع اشکال قوی می‌شی، و با تمرین مداوم، تبدیل به پرستاری می‌شی که ICU بهش اعتماد می‌کنه. 🧠📋💪

در بخش ICU، وقتی بیمار توانایی خوردن، بلع یا هضم طبیعی غذا رو نداره، تغذیه از طریق لوله، مثل نجات‌دهنده‌ی خاموش وارد عمل می‌شه. اما لوله‌گذاری فقط شروع ماجراست؛ مراقبت، تثبیت، و ارزیابی صحیح لوله‌ست که از آسپیراسیون، زخم فشار و عفونت جلوگیری می‌کنه. در این بخش، تو یاد می‌گیری چطور لوله تغذیه رو تشخیص بدی، ازش مراقبت کنی، و خطراتش رو به‌موقع شناسایی کنی.

🧪 انواع لوله‌های تغذیه رایج در ICU

🔹 NGT (Nasogastric Tube):
لوله‌ای که از طریق بینی وارد شده و تا معده یا دوازدهه می‌رسه
کاربرد: تغذیه، تخلیه معده، دارو دهی، نمونه‌گیری محتویات معده

🔹 OGT (Orogastric Tube):
از طریق دهان وارد می‌شه؛ بیشتر در نوزادان، بیماران با شکستگی بینی یا تحت تهویه مکانیکی استفاده می‌شه
در بیماران بیهوش، گاهی ترجیح داده می‌شه چون مسیر دهانی کوتاه‌تر و نرم‌تره

🩺 نحوه صحیح جاگذاری و تثبیت لوله

🔸 جاگذاری معمولاً توسط پرستار یا پزشک انجام می‌شه، ولی تو باید مراقبت رو بلد باشی:
– بررسی اولیه محل قرارگیری با تزریق هوا و سمع (روش قدیمی و غیرقطعی)
– کشیدن محتویات معده و بررسی رنگ، PH
– روش دقیق: تأیید محل لوله با رادیوگرافی قفسه سینه (X-Ray)

🔸 تثبیت صحیح لوله:
– استفاده از چسب مخصوص، فوم یا گاز نرم برای جلوگیری از ساییدگی
– لوله نباید کشیده یا تا شده باشه
– سر لوله باید علامت‌گذاری بشه (مثلاً ۵۵cm در بینی) تا بتونی جابه‌جایی رو تشخیص بدی

🧼 مراقبت از پوست اطراف بینی یا دهان

🔹 پوست اطراف محل ورود لوله باید روزانه بررسی بشه:
– قرمزی، خراش، زخم یا ترشح
– تعویض چسب یا گاز محافظ در صورت تعریق یا خیس شدن
– تمیز کردن محل ورود با سرم نرمال سالین و خشک نگه‌داشتن اون

🔹 در مسیر دهانی (OGT)، باید به لب‌ها، گوشه‌های دهان و داخل گونه‌ها توجه کنی که لوله باعث ساییدگی یا زخم نشده باشه

🧠 چگونه بفهمی لوله جابه‌جا شده؟

🚨 علائم هشدار:

✅ علامت روی لوله عقب رفته یا جلو رفته (مثلاً از ۵۵ شده ۴۸ یا ۶۲)
✅ بیمار سرفه می‌کنه یا دچار دیسترس تنفسی می‌شه
✅ خروج ناگهانی مایعات از دهان یا بینی
✅ تهوع، استفراغ یا اتساع شکم
✅ تغییر در صدای هوا هنگام سمع اپی‌گاستر

📌 اگر شک به جابه‌جایی داشتی، تغذیه یا دارو رو متوقف کن و محل لوله رو مجدد ارزیابی یا رادیوگرافی کن

✅ مراقبت روزانه‌ای که باید انجام بدی

🗓️ هر شیفت:

☑️ محل علامت‌گذاری لوله رو چک کن
☑️ چسب یا فیکس‌کننده‌ها رو بررسی کن
☑️ پوست اطراف محل ورود لوله رو از نظر زخم یا تحریک بررسی کن
☑️ بررسی کن لوله پیچ نخورده یا کشیده نشده باشه
☑️ حجم باقیمانده معده (Gastric Residual Volume) در صورت نیاز اندازه‌گیری شه
☑️ در پایان، تمام موارد رو در پرونده ثبت کن

🎯 نکات طلایی برای مراقبت از NGT و OGT

📏 علامت روی لوله، خط ایمن توئه
🧴 پوست تمیز = جلوگیری از زخم و عفونت
🚫 هر شک به جابه‌جایی = توقف فوری تغذیه
🧠 لوله تغذیه فقط یک مسیر نیست، بخشی از زندگی بیمار ICUـه
📋 ثبت دقیق + ارزیابی منظم = مراقبت حرفه‌ای

با این مهارت، تو نه‌تنها از یک مسیر تغذیه محافظت می‌کنی، بلکه از تنفس، پوست، آرامش و ایمنی بیمار هم مراقبت می‌کنی.
یادت باشه: لوله تغذیه، یک ابزار ساده‌ست... اما مراقبت حرفه‌ای ازش، نیاز به دقت، دانش و مسئولیت بالینی داره. 🧠🧴🥣🛡️

وقتی بیمار قادر به بلع یا تغذیه دهانی نیست، تنها راه تأمین انرژی و داروها، تغذیه از طریق لوله است. اما گاواژ فقط «ریختن محلول در لوله» نیست؛ فرآیندی حساس، مرحله‌به‌مرحله و پر از ریسک‌هایی‌ست که تو باید دقیق، بهداشتی و ایمن اجراش کنی. در این بخش، یاد می‌گیری که چطور گاواژ انجام بدی و داروها رو بدون خطر از طریق لوله وارد کنی.

🍼 مراحل تغذیه (گاواژ) از راه لوله

1. بررسی محل قرارگیری لوله (NGT/OGT):

قبل از هر گاواژ، باید مطمئن شی که لوله در معده‌ست، نه ریه.
🔍 بررسی علامت روی لوله
🔍 کشیدن محتویات معده و بررسی رنگ
🔍 سمع صدای هوا پس از تزریق ۱۰–۱۵cc هوا
📸 در اولین بار، معمولاً با رادیوگرافی تأیید می‌شه

2. تست باقیمانده معده (Gastric Residual Volume):

🔸 با سرنگ ۵۰cc، به‌آرامی محتویات معده رو بکش
🔸 اگر باقی‌مانده زیاد بود (بسته به دستور پزشک)، گاواژ رو به‌تعویق بنداز
🔸 حجم کشیده‌شده رو معمولاً برمی‌گردونن مگر دستور خاصی باشه

3. آماده‌سازی شیر یا فرمول تغذیه:

🧪 محلول باید تازه، تمیز و هم‌دما با بدن (۳۷ درجه) باشه
🚫 محلول سرد یا داغ ممکنه باعث گرفتگی عضلات معده یا تهوع بشه
✅ با دست تمیز یا دستکش تمیز، فیدینگ‌ست یا سرنگ گاواژ آماده بشه

4. نحوه انجام گاواژ:

🔹 می‌تونه گرانشی (آویزان‌کردن سرم‌ست) یا با سرنگ بدون فشار مستقیم انجام بشه
🔹 ورود محلول باید با سرعت ثابت و بدون فشار زیاد باشه
🔹 کل فرایند معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشه
🔹 بیمار در وضعیت نیمه نشسته (حداقل ۳۰ درجه) باشه و تا ۳۰ دقیقه بعد از گاواژ در همین وضعیت بمونه

5. شست‌وشوی لوله پس از گاواژ:

🚿 با ۲۰–۳۰cc نرمال سالین یا آب استریل، مسیر رو فلاش کن
این کار مانع گرفتگی لوله و باقی‌ماندن محلول در مسیر می‌شه

💊 تجویز دارو از راه لوله

🔹 فقط داروهایی که مجاز به تجویز از راه NGT/OGT هستن استفاده بشن
🔹 قرص‌ها باید کاملاً خرد و حل بشن (در ۱۵–۳۰cc آب)
🔹 داروهای روده‌ای پوشش‌دار یا آهسته‌رهش نباید خرد بشن ❌
🔹 داروهای مایع باید رقیق بشن، به‌خصوص شربت‌های چسبناک
🔹 بین دو دارو، مسیر باید با ۱۰–۱۵cc نرمال سالین شست‌وشو داده بشه
🔹 پس از پایان تجویز داروها، مجدد با ۲۰–۳۰cc آب مسیر شسته بشه

🧤 نکات ایمنی حین گاواژ و دارودهی

⚠️ هرگز با فشار وارد نکن—مقاومت = خطر سوراخ شدن لوله یا ورود به مسیر اشتباه
⚠️ اگر بیمار سرفه، تهوع، یا دیسترس نشون داد، گاواژ رو متوقف کن
⚠️ همیشه وضعیت نیمه‌نشسته حفظ بشه
⚠️ در پایان، همه چیز ثبت بشه: حجم، زمان، دارو، واکنش بیمار

🎯 نکات طلایی برای اجرای حرفه‌ای گاواژ

🍼 غذای استریل + مسیر ایمن = تغذیه مؤثر
📏 علامت روی لوله همیشه چک بشه
🧪 باقی‌مانده زیاد = مکث و اطلاع به پرستار ارشد
💊 خرد کردن داروی اشتباه = خطر برای بیمار
🧼 شست‌وشو = جلوگیری از انسداد لوله

گاواژ و دارو دادن از طریق لوله، فقط یک کار مکانیکی نیست؛ یک مهارت پیچیده‌ست که با دقت، دانش، و مراقبت حرفه‌ای، می‌تونه نقش حیاتی در بهبود یا آسیب بیمار داشته باشه.
یاد بگیر مثل یه پرستار ICU فکر کنی: قبل از ریختن، بررسی کن. بعد از ریختن، مراقبت کن. 🧠🍼💊✅

در ICU، گاهی بیمار نه می‌تونه بخوره، نه می‌تونه گاواژ بگیره. یعنی دستگاه گوارش حتی برای لوله‌گذاری هم آماده نیست. در این شرایط، تغذیه پرنترال (Parenteral Nutrition) وارد می‌شه تا از راه وریدی، مواد غذایی حیاتی وارد بدن بشن.
در این بخش، تو یاد می‌گیری مفهوم TPN/PPN، بررسی نسخه پزشک، آماده‌سازی، نگهداری و تزریق ایمن محلول‌های پرنترال رو مثل یک پرستار حرفه‌ای ICU.

💡 تغذیه پرنترال چیست؟

🔸 TPN (Total Parenteral Nutrition):
تغذیه کامل وریدی؛ تمام نیازهای تغذیه‌ای بیمار (کالری، پروتئین، چربی، الکترولیت، ویتامین و...) از طریق ورید تأمین می‌شه
✅ معمولاً از طریق کاتتر مرکزی (CV Line) تزریق می‌شه

🔸 PPN (Peripheral Parenteral Nutrition):
نسخه ساده‌تر و موقت؛ فقط بخشی از نیاز غذایی رو تأمین می‌کنه
✅ از طریق رگ محیطی (آنژیوکت) تزریق می‌شه و اسمولاریته پایین‌تری داره

🧬 اجزای محلول‌های پرنترال

🧪 گلوکز: منبع اصلی انرژی
🧪 آمینو اسیدها: ساخت پروتئین و ترمیم بافت‌ها
🧪 لیپیدها: منبع کالری و اسیدهای چرب ضروری (در کیسه جداگانه یا ترکیب‌شده)
🧪 الکترولیت‌ها: سدیم، پتاسیم، کلر، کلسیم، منیزیم، فسفر
🧪 ویتامین‌ها و عناصر کمیاب: بسته به شرایط بیمار
🧪 آب مقطر برای رقیق‌سازی و حجم‌دهی

📋 تجویز دقیق هر جزء، توسط پزشک ICU یا متخصص تغذیه بالینی انجام می‌شه و نسخه باید توسط پرستار به‌دقت بررسی و اجرا بشه.

📝 چگونه نسخه تغذیه پرنترال را بخوانی؟

🔍 بررسی اسم اجزا، دوز (ml یا mmol)، حجم کلی محلول
🔍 سرعت تجویز (مثلاً ۸۰ ml/hr در ۲۴ ساعت)
🔍 روش تجویز (مرکزی یا محیطی؟ با پمپ یا ثقلی؟)
🔍 وجود کیسه جداگانه لیپید؟ نیاز به فیلتر؟

📌 اگر حجم یا سرعت نامشخص بود، حتماً با پزشک تماس بگیر—حدس زدن در TPN یعنی خطر جدی برای بیمار.

🧴 اصول آماده‌سازی و نگهداری محلول‌های پرنترال

✅ بررسی ظاهری محلول: نباید کدر، دوفازی، یا حباب‌دار باشه
✅ بررسی تاریخ انقضا و ساعت تهیه (معمولاً تاریخ دقیق روی برچسب درج می‌شه)
✅ نگهداری در یخچال تا زمان مصرف
✅ خارج کردن از یخچال ۳۰ دقیقه قبل از تزریق برای رسیدن به دمای اتاق
✅ جلوگیری از تماس مستقیم با نور (خصوصاً محلول‌های حاوی ویتامین)
✅ برچسب‌گذاری دقیق: شامل نام بیمار، ساعت شروع، سرعت، تاریخ باز شدن

💉 نحوه تزریق صحیح و ایمن

🔸 حتماً با پمپ انفوزیون و فیلتر ۱.۲ میکرون انجام بشه
🔸 خط تزریق باید اختصاصی باشه و با داروهای دیگر مخلوط نشه
🔸 هر ۲۴ ساعت، ست تزریق باید تعویض بشه
🔸 در حین تزریق، وضعیت ورید، علائم حیاتی، و نشانه‌های عدم تحمل تغذیه پایش بشه (تهوع، افزایش قند، نشت محل تزریق، تب و لرز)

⚠️ عوارض و خطرات احتمالی تغذیه پرنترال

🚨 عفونت محل کاتتر مرکزی (در صورت عدم رعایت استریلیته)
🚨 هایپرگلیسمی یا هایپوگلیسمی
🚨 عدم تعادل الکترولیتی
🚨 آمبولی چربی (fat embolism)
🚨 تغییر عملکرد کبد (در تجویز طولانی‌مدت)

🔴 بنابراین، پایش روزانه آزمایشات خونی (الکترولیت‌ها، گلوکز، AST/ALT) الزامی است.

🎯 نکات طلایی برای دانشجوی حرفه‌ای ICU

📋 هیچ تغذیه‌ای بدون نسخه دقیق قابل اجرا نیست
🧊 همیشه سرد نگه دار، اما در دمای تزریق استفاده کن
💉 پمپ + فیلتر = خط قرمز ایمنی
🧪 محلول کدر = تماس با داروساز، نه تزریق کورکورانه
📦 خط وریدی آلوده = خط مستقیم به سپسیس

تغذیه پرنترال، ظاهراً فقط یک کیسه‌ی شفافه…
اما در واقع، خط زندگی بیماریه که حتی نمی‌تونه آب بخوره.
تو با مهارت، دقت، و مسئولیت‌پذیری‌ت، می‌تونی این تغذیه حیاتی رو به‌درستی و بی‌خطر به بیمار برسونی.
پرستار ICU بودن یعنی دیدن چیزهای ساده، اما فهمیدن پیام‌های عمیق پشتشون. 💉🧠🛡️

در ICU، وقتی بیمار حرف نمی‌زنه، نمی‌تونه آب بخوره یا حتی پلک بزنه، مراقبت از ساده‌ترین اعضای بدن هم حیاتی می‌شه. دهان و چشم از جمله نواحی‌ای هستن که به‌سرعت دچار زخم، عفونت یا خشکی می‌شن؛ و اگر مراقبت نشه، ممکنه به زخم‌های فشاری، عفونت‌های قارچی یا آسیب قرنیه منجر بشه. در این جلسه، تو یاد می‌گیری چطور این نواحی حساس رو ایمن نگه‌داری. 🧠🧴

🦷 مراقبت از دهان در بیماران بستری

🔹 چرا مهمه؟
– در بیماران اینتوبه، دهان محیطی بسته، گرم و مرطوب برای رشد قارچ و باکتریه
– دهان خشک = کرک‌گرفتگی، بوی بد، کاندیدیازیس
– تحریک مخاط = زخم فشاری، خونریزی، عفونت

🔹 چه اقداماتی باید انجام بدی؟

✅ شست‌وشوی دهان با گاز یا پَد مرطوب‌شده با سرم نرمال سالین یا کلرهگزیدین (هر ۸ ساعت یا طبق پروتکل)
✅ پاک‌سازی دندان‌ها و زبان با مسواک نرم یا آب اکسیژنه رقیق‌شده (در بیماران هوشیار)
✅ مرطوب‌سازی لب‌ها با پماد یا ژل وازلین طبی
✅ در بیماران با لوله تراشه یا تراکئوستومی، اطمینان از تمیز بودن اطراف دهان و محل فیکس لوله

🧤 همه‌ی مراحل باید با دستکش تمیز و بدون ایجاد زخم انجام بشه

👁️ مراقبت از چشم و قرنیه

🔹 چرا مهمه؟
– بیمار ناهوشیار یا سداسیون‌شده اغلب پلک نمی‌زنه → خشکی قرنیه
– کاهش اشک طبیعی → خطر زخم قرنیه، کدورت، عفونت
– تماس مکرر با دستکش، چسب، یا سوند اکسیژن → تحریک ملتحمه یا اسکرچ قرنیه

🔹 چه اقداماتی باید انجام بدی؟

✅ بررسی بسته بودن پلک‌ها
– اگر باز بود، با پَد مرطوب یا نوار مخصوص، پلک‌ها رو ببند
✅ استفاده از پماد چشمی استریل (مانند آرتی‌لوب یا تتراسایکلین)
– هر ۸ تا ۱۲ ساعت، در هر چشم یک نوار نازک پماد قرار بده
✅ استفاده از ماسک چشمی در بیماران حساس یا با پاتولوژی چشم
✅ پاک‌سازی ملایم ترشحات اطراف چشم با گاز استریل مرطوب

📌 پمادهای چشمی باید فقط با دستور پزشک تجویز بشن
📌 نباید سر تیوپ پماد با چشم یا مژه تماس پیدا کنه

🛡️ نکات ایمنی و اجرایی

🧴 از پد مشترک برای دو ناحیه استفاده نکن
👁️ قبل از تماس با چشم یا دهان، دستکش تمیز بپوش
🧼 وسایل تمیز یا استریل باشن؛ به‌ویژه گاز، سواب، یا ابزار دهان‌شویه
🚫 از پمادهای غیرپزشکی یا چرب‌کننده‌های نامشخص استفاده نکن
📋 تمام اقدامات باید در پرونده ثبت بشه (نوع پماد، ساعت، وضعیت بیمار)

🎯 نکات طلایی برای مراقبت حرفه‌ای

🦷 دهان تمیز = کاهش خطر پنومونی مرتبط با ونتیلاتور (VAP)
👁️ چشم مرطوب = حفظ قرنیه و جلوگیری از آسیب دائمی
📏 مراقبت‌های ظاهراً ساده، اغلب تفاوت مرگ و زندگی رو رقم می‌زنن
🧠 پرستار حرفه‌ای از جایی شروع می‌کنه که بقیه فکر می‌کنن "جزئیات بی‌اهمیت" هستن

در ICU، وقتی بیمار نمی‌تونه از خودش دفاع کنه، تو باید چشم و زبانش باشی.
با مراقبت از دهان و چشم، نشون می‌دی که فقط به دارو و دستگاه فکر نمی‌کنی؛ بلکه به کرامت انسانی و کیفیت زندگی بیمار هم اهمیت می‌دی.
چشم، دهان، پوست... هر کدومشون دنیایی از مراقبته. 👁️🦷💙

در این بازه، نوبت تمرین عملی یکی از مهم‌ترین مراقبت‌های انسانی در ICU فرا می‌رسه؛ بهداشت دهان در بیمار ناتوان. حتی ساده‌ترین تماس با گاز مرطوب، اگر با احترام و دقت همراه نباشه، می‌تونه باعث ناراحتی یا آسیب بشه.
تو در این بخش یاد می‌گیری که چطور هم مراقبت فنی انجام بدی، هم کرامت بیمار رو حفظ کنی.

🧰 وسایل مورد نیاز برای شست‌وشوی دهان

✅ گاز استریل یا پَد مخصوص دهان
✅ سرنگ ۱۰ یا ۲۰ سی‌سی (در صورت نیاز)
✅ سرم نرمال سالین یا محلول کلرهگزیدین (طبق پروتکل)
✅ ژل یا پماد مرطوب‌کننده لب
✅ دستکش تمیز
✅ پنس تمیز یا استریل (در صورت استفاده از گاز)
✅ پارچه یا حوله تمیز برای محافظت از لباس بیمار
✅ ماسک برای پرستار (در بیماران آلوده یا پرخطر)

🧪 مراحل گام‌به‌گام اجرای صحیح شست‌وشوی دهان

1. شستن دست و پوشیدن دستکش تمیز ✋🧤
   
   

2. آماده‌سازی محیط: بالا بردن تخت تا سطح مناسب، قرار دادن بیمار در وضعیت نیمه‌نشسته یا لترال (برای جلوگیری از آسپیراسیون)
   
   

3. توضیح روند به بیمار (در صورت هوشیار بودن) و جلب همکاری
   
   

4. محافظت از لباس بیمار با پارچه تمیز
   
   

5. مرطوب‌سازی گاز یا پد با سرم یا محلول مجاز
   
   

6. تمیز کردن دندان‌ها، زبان، مخاط گونه و سقف دهان با حرکات ملایم و دایره‌ای
   🔹 در صورت استفاده از پنس، گاز را با دقت گرفته و آرام حرکت بده
   
   

7. پاک‌سازی ترشحات، دبری یا زخم‌های قابل مشاهده بدون فشار
   
   

8. مرطوب‌سازی لب‌ها با ژل مخصوص یا وازلین دارویی
   
   

9. تمیز کردن اطراف دهان با گاز خشک یا پارچه تمیز
   
   

10. درآوردن دستکش، شستن مجدد دست و جمع‌آوری وسایل
    
    

⏱️ زمان‌بندی مناسب مراقبت از دهان

📅 بر اساس پروتکل ICU:

– حداقل هر ۸ ساعت یک‌بار
– در بیماران با لوله تراشه یا وضعیت بحرانی، هر ۴ ساعت یا بیشتر
– بعد از هر استفراغ، نشت ترشحات دهانی یا تغذیه گاواژ
– در بیماران با خطر آسپیراسیون، مراقبت با احتیاط و با فاصله زمانی کمتر انجام شود

📋 ثبت مراقبت‌ها در پرونده

🔸 ساعت انجام مراقبت
🔸 نوع محلول استفاده‌شده (نرمال سالین، کلرهگزیدین، آب استریل و...)
🔸 وضعیت دهان قبل و بعد (خشکی، زخم، بوی بد، کاندیدیازیس و...)
🔸 واکنش بیمار (در صورت هوشیاری)
🔸 اقدامات تکمیلی (مرطوب‌سازی لب، مشاوره با پزشک در صورت زخم یا قارچ)

⚠️ نکات ایمنی و اخلاقی

🛡️ از وسایل یک‌بار مصرف یا استریل استفاده کن
🤫 حتی در بیماران ناهوشیار هم با احترام و آرامش رفتار کن
🧼 وسایل آلوده را در سطل عفونی دفع کن
🚫 از حرکات خشن یا تمیز کردن با فشار بالا خودداری کن
📞 در صورت مشاهده زخم، خون‌ریزی یا عفونت دهان، فوراً به پزشک گزارش بده

🎯 نکات طلایی برای اجرای حرفه‌ای مراقبت از دهان

🦷 دهان بیمار ICU، راهی به ریه‌ها و خونشه؛ تمیز نگه‌داشتنش یعنی پیشگیری از پنومونی
🧠 مراقبت حرفه‌ای فقط به دستگاه و تزریق نیست—جزئیات انسانی، قلب ICU هستن
💧 لب مرطوب، دهان تمیز، و مخاط سالم، نشونه‌ی احترام تو به انسانیته بیمارته
📋 ثبت منظم مراقبت = مسئولیت‌پذیری واقعی پرستار ICU

در ICU، حتی یک قطره آب هم اگر با مهربانی و دقت همراه باشه، می‌تونه آرامش‌بخش‌ترین درمان دنیا باشه.
امروز، تمرین می‌کنی که مثل یک حرفه‌ای، با دستانی تمیز و دلی آگاه، از دهان بیمار مراقبت کنی. 💧🦷🤍

در ICU، سلامت دهان بیمار به کیفیت ابزار بستگی داره، نه فقط تکنیک اجرا. استفاده از پد آلوده، سرنگ غیر استریل یا چوب زبان چندبارمصرف یعنی انتقال مستقیم باکتری به دهان، مجاری تنفسی یا دستگاه گوارش.
تو این بخش یاد می‌گیری چطور وسایل دهانی رو ایمن نگه‌داری، ضدعفونی کنی و در تمام مراحل مراقبتی، اصول آسپتیک رو رعایت کنی. 💡

🧰 رعایت بهداشت وسایل دهانی: گام‌به‌گام

🔹 پد دهانی (Oral Swab یا گاز):
✅ فقط یک‌بار استفاده شود
✅ پس از استفاده، فوراً در سطل زباله عفونی دفع شود
🚫 استفاده مجدد از پد مرطوب یا نیمه‌خشک ممنوع است

🔹 چوب زبان (Tongue Depressor):
✅ وسیله چوبی = حتماً یک‌بارمصرف
✅ استفاده در بیش از یک ناحیه یا بیمار = خلاف کنترل عفونت
✅ پس از استفاده، در ظرف یا سطل زباله عفونی بینداز

🔹 پمپ دهان‌شوی یا سرنگ شست‌وشو:
✅ اگر قابل شست‌وشو و چندبارمصرف است، باید پس از هر بار استفاده:

1. با آب گرم و شوینده ملایم شسته شود
   
   

2. در محلول ضدعفونی مناسب (مثل هیپوکلریت رقیق یا کلرهگزیدین) قرار گیرد
   
   

3. با پارچه تمیز خشک شود
   
   

4. در محفظه استریل نگهداری شود
   📌 اگر وسیله خاص دهان نیست (مثل سرنگ معمولی)، باید به‌صورت اختصاصی فقط برای همان بیمار استفاده شود
   
   

🧪 آموزش اصول آسپتیک در حین پروسیجرها

رعایت آسپتیک یعنی حفظ حریم استریل، قبل از شروع هر مراقبت تهاجمی یا نیمه‌تهاجمی مانند:

✅ در زمان آماده‌سازی گاواژ:

🧤 دستکش تمیز بپوش
📦 بسته‌ گاز یا سرنگ استریل را بدون تماس با سطح خارجی باز کن
📏 سطح کار تمیز باشد و محلول تغذیه آلوده نشده باشد
💉 از سرنگ یا فیدینگ‌ست تمیز و خشک استفاده کن
🚫 هیچ‌گاه با دست غیر استریل به دهانه لوله یا داخل سرنگ دست نزن

✅ در زمان مراقبت از دهان:

– فقط با پنس استریل یا دستکش تمیز، گاز را بردار
– گاز استفاده‌شده را با دست دیگر لمس نکن
– در تماس با زبان، گونه یا دندان، وسایل باید فقط برای همان بیمار باشند
– شست‌وشوی دست بعد از تماس با بزاق یا خون الزامی است ✋🧴

🚮 نحوه امحاء ایمن وسایل

🔸 وسایل یک‌بارمصرف:
– بلافاصله پس از استفاده در سطل عفونی درب‌دار انداخته شود
– نباید روی تخت، میز یا سینی باقی بمانند

🔸 وسایل چندبارمصرف:
– با دستکش منتقل شوند
– قبل از شست‌وشو، با آب سرد شسته شوند تا پروتئین‌ها تثبیت نشن
– سپس شست‌وشوی کامل + ضدعفونی طبق پروتکل بخش
– محل خشک و استریل برای نگهداری ضروری است

⚠️ خطاهای رایج که نباید مرتکب شوی

🚫 باز کردن بسته استریل و رها کردن آن روی میز چند دقیقه قبل از استفاده
🚫 گذاشتن پد خیس یا سرنگ نیمه‌استفاده در کناره‌ی تخت
🚫 لمس سطح داخلی سرنگ یا فیدینگ‌ست با دستکش غیر استریل
🚫 استفاده از وسایل مرطوب یا آلوده به بزاق بیمار قبلی

🎯 نکات طلایی برای مراقبت آسپتیک و ایمن

🧤 دستکش استریل = ایمنی ابزار + احترام به بیمار
📦 بسته بازشده = یا فوراً استفاده کن یا دور بنداز
🧴 ضدعفونی مناسب = شرط اول بقای ابزار قابل استفاده
📋 ثبت مراقبت‌های استریل در پرونده، نشونه‌ی حرفه‌ای‌بودن توئه
🧠 محیط تمیز، ابزار تمیز، ذهن آماده = ICU ایمن برای همه

در ICU، ابزار ساده‌ای مثل یک گاز یا سرنگ، می‌تونن انتقال‌دهنده‌ی زندگی یا بیماری باشن.
با رعایت اصول آسپتیک و کنترل عفونت، تو نه‌تنها مراقب بیمار، بلکه محافظ کل تیم درمان می‌شی.
حرفه‌ای‌ها از وسایل کوچک، یک مراقبت بزرگ می‌سازن. 🧼🧤🔬✅